buổi sáng trong rừng sách

Một tuần sau vụ khủng bố chết người ở thành phố Nice (Pháp) bên bờ biển xanh, cảm giác sống ở một xứ thanh bình bỗng trốn đâu mất. Sáng nay chợt có ý định đi xem sách ở Forum des Halles tại trung tâm Paris, tôi không khỏi lo sợ vu vơ. Hệt như mấy chục năm về trước, thời Sài Gòn chiến tranh, ban đêm giới nghiêm, ban ngày đọc báo tin lựu đạn nổ ở chợ Bàn Cờ hay rạp chiếu bóng Cao Đồng Hưng. Mỗi lần buổi chiều tôi đi đâu về trễ, vào đến cửa là thấy sắc mặt mẹ còn xanh vì lo lắng cho con.

Quả thực là hôm nay, khu phố Les Halles không đông đúc lắm. Bên cạnh lối vào nhà sách FNAC người ta không biết đợi gì, nối đuôi dài gần ba chục thước.

Tôi bồng bềnh đi trong mấy hành lang trưng bày bao nhiêu là sách. Số người đến đây hôm nay thưa thớt hẳn đi so với những "lúc bình thường". Cái thú đến xem sách ở đây là được hoàn toàn tự do lật tung bất kì một cuốn sách nào, xem qua vài trang hoặc ngồi bệt xuống đất, đọc trọn tập truyện bằng tranh (bandes dessinées) cũng không bị ai rầy rà.

Lâu rồi, tôi ít đọc sách in. Trên Internet bây giờ đọc ebooks không tốn tiền mua, đọc đến chết cũng không hết. Thỉnh thoảng mới ra quán sách mua vớ vẩn một cuốn gì đó, rất tình cờ, để thay đổi "không khí", thế thôi.

Tôi bâng quơ tạt qua gian hội họa, lật vài quyển viết về phái Impressionnisme. Ồ, sách họ in bây giờ đẹp quá, giá bán cũng phải chăng. Mấy bức tranh của Monet quả là bất hủ. Kìa bên kia là sách về nhiếp ảnh. Những bộ sách khá đắt tiền. Minh tinh màn bạc, người mẫu vú mông với những đường cong tuyệt mĩ. Câu thơ của Nguyễn Du mới là hợp cảnh: "Dày dày sẵn đúc một tòa thiên nhiên".

Không hiểu sao, một cuốn sách về chính trị/thời sự bỗng đập vào mắt tôi:

Có lẽ vì cái tên tác giả. Lão này trước kia là ngoại trưởng Mĩ, người đã kí hiệp định Paris 1973 cùng với Lê Đức Thọ (Hà Nội) bán đứng miền Nam cho Cộng Sản (Tàu). Ấy, sau đó hai tay này còn được phát giải Hòa Bình Nobel! Hừm, không biết hắn ta còn bày vẽ cái gì với một nhan đề như thế: "Trật tự thế giới (L'ordre du monde)"???

Ờ, kìa là một cái tên quen thuộc, nổi tiếng như cồn. Tôi biết sách của tác giả Thích Nhất Hạnh bằng tiếng Anh và tiếng Pháp bán rất chạy từ hàng chục năm qua. Ba cuốn tôi vừa thấy được xếp bên cạnh mấy cuốn best-sellers của Đức Đạt-lai Lạt-ma kia kìa. Ba cái nhan đề (và mấy dòng kèm theo) hết sức hợp thời đúng cảnh:

Apaiser l'esprit face à la violence
La réponse du Zen au terrorisme

Vivre en pleine conscience
S'ASSOIR

Prendre soin de l'enfant intérieur
Faire la paix avec soi
 
Tôi đứng trầm ngâm một hồi, miên man với bao ý tưởng trong đầu.

Quay mắt nhìn sang gian hàng bên cạnh, hỗn độn những tên chính trị gia Pháp đang đua chen cho kì bầu cử tổng thống năm sắp tới 2017.

Một bức chân dung nửa mặt với con mắt phải mở to nhìn sững lấy tôi: Michel ROCARD.

Tôi cúi xuống đọc nhan đề cuốn sách:

LETTRE AUX GÉNÉRATIONS
FUTURES, ESPÉRANT
QU'ELLES NOUS PARDONNERONT 

THƯ GỬI CHO NHỮNG THẾ HỆ
MAI SAU, ƯỚC MONG
CÁC CON CÁC CHÁU THA THỨ CHO CHÚNG TÔI

Michel Rocard (1930-2016) là cựu thủ tướng Pháp dưới thời tổng thống François Mitterrand (1916-1996). Michel Rocard vừa qua đời hơn hai tuần nay.

Ước mong các con các cháu tha thứ cho chúng tôi...

Ôi không bao giờ có một người Nhà nước Việt Nam bây giờ nói được một lời như thế!