đi chợ trời mưa

 Sáng nay trời lạnh và mưa, đến khu chợ trời phố Tàu trước siêu thị Paris Stores, thấy vắng teo.

Thường thường ở đây, trên vỉa hè rộng, trải dài khoảng một trăm mét, lúc nào cũng lố nhố kẻ đứng người ngồi, bán rau cỏ bánh trái tấp nập.

Tôi để ý ngay một bịch giấy to, đựng đầy bánh mì, đặt trên một bờ tường thấp, trước lối vào những cửa tiệm trên lầu.

Một ông sư khất thực, mặc áo nâu sồng, đứng bên trái, nói với tôi câu gì nghe không rõ. Nhưng nhìn ánh mắt của ông, tôi hiểu ý ông bảo tôi đây là của bố thí, ai muốn lấy ăn thì lấy. Ở đây, người ta chết lạnh chứ không chết đói.

Nhà sư này tôi thấy lần đầu. Từ hơn hai chục năm nay, tôi vẫn gặp ngay chỗ ông đứng, hoặc bên gốc cây đối diện, một bà sãi mặc áo cà sa màu nghệ "đóng đô" thường trực ở chợ trời này.

Hình như tôi chưa biết bố thí bao giờ, nên hỏi ông sư: 

"Thầy ở chùa nào vậy?"

Ông sư đáp: 

"Không có chùa nào hết."

Vì không có sẵn thức ăn trong tay, tôi hỏi:

"Dạ, bố thí bằng gì được?"

Ông sư nói gì không rõ, nhưng tôi hiểu là cho tiền cũng nhận. Tôi moi ví, còn tờ 5 euros, bỏ vào cái khay bằng đồng nhà sư vừa đưa ra. Nghe ông lí nhí nói cảm ơn.

Tôi theo nhà tôi đi lên lầu theo những hành lang tiệm ăn, nhà bán thịt, cửa hàng nữ trang, v.v. 

Chợt thấy trong tủ kính một món hàng ngộ ngộ. Thoạt nhìn, tưởng là một bình trà bằng sứ. Nhưng xem cái mõm con heo mở tròn xoe, thì không hợp lý. Đọc lõm bõm mấy chữ Nhật trên hông con heo sứ trắng, mới hay cái này dùng để cắm nhang bắt muỗi mùa hè. Giữa trời đông giá, bán đồ dùng cho trời nóng nực, kể cũng lạ.

(viết tiếp 2014-01-18 12:08)

Hai vợ chồng dẫn nhau ra ngoài sân thượng, rẽ qua hành lang bên trái, đến quán Phở 13. Dạo này, nhà tôi làm biếng nấu bếp, chúng tôi thường ra ăn ngoài tiệm. Cả mấy chục nhà hàng ăn món Việt ở Paris, chúng tôi đã đến gần hết. Giở tới giở lui tờ thực đơn, quanh đi quẩn lại mấy món chả giò, phở bò, chả cá Hà Nội, bún bò Huế, mì Quảng, bánh tôm Hồ Tây, v.v., riết không biết chọn gì nữa. Ăn xong, xuống lại avenue d'Ivry, đi về phía tiệm Khai Trí, nhà tôi vào mua hai khúc bánh mì sandwich kiểu Việt Nam, đem về nhà để dành ăn tối.

A, cái tiệm Khai Trí này, cách đây hơn 10 năm, còn là quán sách tiếng Việt cuối cùng ở Paris. Chẳng biết cái tên có liên quan gì với nhà sách Khai Trí đường Lê Lợi Sài Gòn trước 1975. Nơi mà tôi thường say mê đến coi sách cọp thời xưa ở trung học. Tuy nhiên bây giờ, trong tiệm ở đây, vẫn còn một quầy nhỏ bày bán vài chục cuốn sách cũ kỹ từ mấy mươi năm trước. Nhớ năm ngoái, tôi tình cờ mua được cuốn tiểu thuyết Kỷ Niệm Với Mỵ Ánh của Lê Thị Huệ (Gió-O, 1987), giá 6.50 $. Tôi  thấy truyện rất hay, kể lại thời kỳ tác giả đang theo học ở Đại Học Văn Khoa Đà Lạt trước sau biến cố 1975. Dưới hình thức "hư cấu lập thể", theo lời kể của một nhân vật phái nam tên Quang, ghi lại không khí lãng đãng lãng mạn của Đà Lạt sương mù, trong những ngày tháng đó, với những bạn trẻ đó, nhìn nhân vật nữ chính trong truyện là Mỵ Ánh, — một sinh viên văn chương xinh đẹp, đam mê, sôi nổi, sống với sự thật không nhân nhượng. 

Tôi nhớ mãi đoạn cuối, Mỵ Ánh lúc đó đang đứng bán ở một chợ trời Sài Gòn, nói với Quang, hình như chỉ ít lâu trước ngày Mỵ Ánh vượt biển sang Mỹ: 

Ánh xòe tay ra. Bàn tay của nàng gầy và xanh. Vành môi nhấp nhô. Cười nửa miệng. Nói với một giọng trầm trầm nhưng vẫn ào ạt như ngày nào.

— Phải đùa một tí vậy mới được, Ánh nói. Đời sống có khi phải biết đùa giỡn tí xíu vậy mới mỉm cười được vào những nghịch lý của nó, mới tha thứ nổi cho mình, rộng lượng nổi với đời. Có gì đâu. Còn hơi thở là còn đường binh mà. Bạn thân.

Chúng tôi ra về, qua avenue de Choisy. Vỉa hè loang loáng nước mưa, dưới hàng cây trụi lá. Nhà tôi mang dù đi lút thút dưới mưa, bóng ngày vút qua như mộng. 

Chợt nhận thấy hai đứa đã bước vào mùa đông cuộc đời. Ờ thì xuân, hạ, rồi thu...

Bài blog chưa xong, đăng trên Facebook. Cô bạn nhà văn ở Le Havre vô đọc và viết một câu tuyệt cú mèo cuối năm Quý Mão:

Trời tuyết lạnh nhà nước kêu nằm nhà mà ông đi chợ!

Mua được gì chưa, thơ mấy câu? 

Vắng người lui tới chợt dâng sầu.

Ghi chú

photos dtk 2024-01-17